mổ u trung thất

Cắt u trung thất là một chỉ định cần thiết cho những người có khối ở trung thất. U có thể lành hoặc ác tính nhưng việc cắt bỏ là nhất thiết. Nếu không sớm phẫu thuật sẽ gây ra những biến chứng lớn cho phổi, u ác tính có thể gây nguy kịch đến tính mạng của người bệnh.

U trung thất là gì?

Trung thất là một từ chỉ phần trung tâm của ngực. Trung thất được bao quanh bởi xương ức ở phía trước, cột sống ở phía sau, và phổi ở hai bên. U trung thất là chỉ tình trạng vùng trung thất có khối u (tế bào lành tính hoặc ác tính quá phát) xuất hiện tại khu vực trước hoặc sau trung thất.

Xem thêm: Bệnh nhân phẫu thuật u trung thất “lạ” thành công tại Bệnh viện Đông Đô

Tại sao phải cắt u trung thất?

Khi phát hiện có u trung thất lành hoặc ác tính thì việc cắt u trung thất đều cần thiết phải thực hiện để tránh những ảnh hưởng mà nó gây ra cho phổi và các cơ quan lân cận. Việc xác định u lành hoặc ác tính cần phải làm theo phương pháp sinh thiết (lấy 1 mảnh khối u để xem dưới kính hiển vi).Hầu hết trong các trường hợp đều được chỉ định cắt u trung thất khi chúng có dấu hiệu chèn ép và gây biến chứng, ảnh hưởng đến đường thở của người bệnh. Một số trường hợp khối u ác tính được điều trị tốt nhất bằng hóa trị hoặc xạ trị và không cần phải cắt bỏ.

Những ai cần được cắt u trung thất

Hầu hết các khối u phát triển trong trung thất phải được sinh thiết hoặc cắt bỏ. Các thủ thuật sinh thiết có thể được thực hiện với kỹ thuật xâm lấn tối thiểu và phục hồi nhanh chóng. Hầu hết các bệnh nhân đều được sinh thiết, trong khi phẫu thuật cắt bỏ phải phụ thuộc vào kích thước của khối u, vị trí, sự liên quan của khối u với các cấu trúc khác ở ngực và tình trạng bệnh lý tổng thể của bệnh nhân.

Trước khi cắt u trung thất cần làm những xét nghiệm nào?

Trước khi có chỉ định cắt u trung thất người bệnh sẽ được thăm khám chẩn đoán chính xác bệnh tình của bản thân. Để chẩn đoán đúng bệnh thì người bệnh sẽ được bác sĩ thăm khám tổng thể và cho làm các xét nghiệm để hỗ trợ chẩn đoán và hướng điều trị phù hợp. Xét nghiệm hô hấp thường được thực hiện (xét nghiệm chức năng phổi). Các xét nghiệm máu được thực hiện có thể đưa ra những manh mối về nguyên nhân gây ra một số khối u. Bên cạnh đó, cũng cần phải thực hiện những chẩn đoán hình ảnh dưới đây như:

X-quang ngực
Chụp cắt lớp vi tính (CT) ngực
Chụp cộng hưởng từ (MRI) ngực

Bác sĩ phẫu thuật sẽ xác định xem các xét nghiệm tiền phẫu bổ sung nào cần thiết dựa trên kết quả của các xét nghiệm thường quy và bệnh sử của người bệnh để đưa ra phù hợp, phục vụ cho công tác cắt u trung thất diễn ra thuận tiện nhất.

Các phương pháp sinh thiết bệnh phẩm được thực hiện như:

– Sinh thiết qua ngực: Một thủ thuật được thực hiện trong phòng phẫu thuật và bệnh nhân được gây tê toàn thân, quy trình này sử dụng công nghệ trợ giúp bằng video giúp tối đa hóa tầm nhìn đồng thời giảm thiểu chấn thương. Nội soi lồng ngực và những thiết bị được thiết kế đặc biệt được chèn vào trung thất thông qua các vết rạch nhỏ giữa xương sườn đến khối u để lấy mẫu mô sinh thiết và đôi khi được dùng để loại bỏ hoàn toàn khối u.

– Sinh thiết qua nội soi: Thủ thuật này được thực hiện khi bệnh nhân được gây tê toàn thân, phương pháp nội soi trung thất là phương pháp xâm lấn tối thiểu để kiểm tra trung thất và lấy mẫu mô. Một ống nội soi trung thất được chèn qua một vết rạch nhỏ ở đáy cổ hoặc giữa hai xương sườn ở phía trước ngực. Xét nghiệm nội soi trung thất chẩn đoán chính xác và an toàn cho hầu hết các khối u và thường được thực hiện ở bệnh nhân ngoại trú.

– Sinh thiết qua da: Thực hiện bởi bác sĩ X – quang, thủ tục này được thực hiện bằng cách sử dụng máy chụp CT trong khi bệnh nhân tỉnh nhưng bị gây tê. Trong khi làm thủ thuật, một mũi kim được đặt giữa hai xương sườn để lấy mẫu từ khối u.

Cắt u trung thất là phương pháp tối ưu trong điều trị u trung thất

Điều trị u trung thất có thể sử dụng các phương pháp như:

1. Phẫu thuật cắt u trung thất

Một số khối u trung thất cần phải loại bỏ hoàn toàn, các bác sĩ có thể thực hiện các loại bỏ khối u theo các cách sau:

– Mở ngực: trong phẫu thuật này, bác sĩ sẽ rạch giữa hai xương sườn, tương tự như phẫu thuật mở xương ức, thủ thuật này cho phép tiếp cận rộng đến ngực phải hoặc trái và loại bỏ các khối u lớn nằm khu trú ở một bên này hoặc bên kia.

– Mở xương ức: trong phẫu thuật này bác sĩ sẽ mở xương ức giống như trong phẫu thuật tim hở. Phẫu thuật mở xương ức cho phép tiếp cận toàn bộ khoang ngực bao gồm cả tim, các mạch máu và phổi, và có thể cần thiết để loại bỏ khối u lớn.

Phương pháp cắt u trung thất theo hướng này thường được các bác sĩ hạn chế hơn do sự phát triển của công nghệ cắt u trung thất theo phương pháp nội soi, xâm lấn tối thiểu.

3. Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu

Một số khối u của trung thất được thực hiện phẫu thuật xâm lấn tối thiểu. Điều này phụ thuộc vào loại khối u, kích cỡ và vị trí của khối u. Các phương pháp xâm lấn tối thiểu bao gồm:

– Phẫu thuật ngực hỗ trợ bằng Video (VATS): Đây là một thủ thuật sử dụng công nghệ hỗ trợ bằng video để giảm thiểu chấn thương và tăng tốc độ hồi phục sau khi phẫu thuật cho người bệnh. Một camera nhỏ được chèn vào giữa xương sườn và hai dụng cụ khác được sử dụng để thao tác và cắt u trung thất một cách nhẹ nhàng. Phương pháp này sẽ giúp người bệnh giảm bớt gánh nặng về tâm lý. Phẫu thuật ngực hỗ trợ bằng Video là phương pháp hiện đang được áp dụng tại Bệnh viện Đông Đô hiệu quả, nhận được phản hồi tích cực từ phía người bệnh.

– Phẫu thuật bằng robot: Phẫu thuật bằng robot sử dụng công nghệ robot để giảm thiểu chấn thương trong khi phẫu thuật. Bác sĩ phẫu thuật làm việc tại bàn điều khiển bên cạnh bệnh nhân trong phòng phẫu thuật, nhìn thấy được hình ảnh bên trong ngực và điều khiển cánh tay robot có độ chính xác cao. Ưu điểm là có công nghệ 3-D để dễ quan sát và khéo léo trong việc điều khiển và loại bỏ khối u. Bác sĩ phẫu thuật của bạn sẽ thảo luận với bạn và chọn cách tiếp cận tốt nhất đối với khối u của bạn. Phương pháp này đang còn nhiều hạn chế ở Việt Nam.

Có thể nói, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu là phương pháp điều trị hiệu quả và hiện đại nhất hiện nay tại Việt Nam. Bệnh viện Đông Đô là một đơn vị đi đầu trong công tác ứng dụng kỹ thuật, phương pháp điều trị mang đến niềm vui,sức khỏe, hạnh phúc cho nhiều người bệnh.

Chỉ nghĩ mình mắc bệnh viêm khớp gối nên nhân thể xuống Hà Nội thăm chị gái rồi “tiện đường” đi khám sức khỏe và theo dõi bệnh. Không ngờ trong quá trình thăm khám đã phát hiện có khối u trung thất lạ.

Mắc u trung thất mà cứ ngỡ mình bị bệnh khớp

Nhân dịp xuống Hà Nội, đến nhà chị gái chơi Cô Dương Thị Minh N, 50 tuổi, Hải Phòng đã “tiện đường” ghé vào Bệnh viện 108 để kiểm tra sức khỏe. Ban đầu cô chỉ nghĩ mình bị bệnh khớp vì cô đã chữa trị căn bệnh tràn dịch khớp gối 6 tháng nay (phát hiện bệnh đã 2 năm) tại Bệnh viện Việt Đức. Đồng thời cô N có dùng thêm thực phẩm chức năng nhưng không hề thuyên giảm. Cô gặp phải tình trạng đứng lâu, đi lại nhiều, ngồi lâu một chỗ dễ gây đau nhức chân, mệt mỏi. Nghĩ là do ảnh hưởng của bệnh khớp thông thường nên chỉ chú trọng điều trị bệnh mà không đi kiểm tra vùng ổ bụng, phổi bao giờ.

Lần khám sức khỏe này bác sĩ vô tình phát hiện “khối u lạ” trong khi siêu âm ổ bụng sau đó đã cho cô N đi chụp X – quang phổi, tiếp đến là chụp CT vùng ngực phát hiện khối u tại trung thất sau nhưng chưa xác định được chính xác thuộc loại nào (có nhiều loại u trung thất). Tình cờ có người cùng quê đang nằm điều trị ở Bệnh viện Đông Đô giới thiệu cho cô tới khám và chẩn đoán bệnh.

Tại đây, cô N được Ths.Bs Nguyễn Văn Mão – Nguyên Giám Đốc Bệnh viện Tim Hà Nội, nay là Trưởng khoa Ngoại của Bệnh Viện Đông Đô khám và chẩn đoán mắc khối u thần kinh trung thất phải ngày 6/7. Tới ngày ngày 7/7 cô N được chỉ định mổ lấy u. Đây là một trường hợp khá “lạ” nên Ths.Bs Nguyễn Văn Mão đã trực tiếp tham gia cùng với ê kíp phẫu thuật tại Bệnh viện Đông Đô.

“Bác sĩ nói tôi chưa từng gặp trường hợp này bao giờ, nên cũng thấy sợ” vì là “khối u của cô nó buồn cười lắm, xù xì không được gọn gàng… nhưng hôm nay bác sĩ nói là không sao cả, xét nghiệm lành tính nên yên tâm rồi. Cô cũng là người khỏe mạnh nên mổ cũng không mất sức. Khi mổ thì nhẹ nhàng và nhanh lắm chỉ thấy bác sĩ Tường hỏi sao tên chị dài thế, rồi cô ngủ luôn không biết gì cả, loáng cái thấy bác sĩ vỗ vỗ, bảo chị ơi chị dậy đi, của chị xong rồi đấy”.

Theo lời cô N thì trước kia bản thân cô vẫn luôn lầm tưởng những biểu hiện mà mình gặp phải là do công việc trước kia phải ngồi nhiều, nếu đi lại liên tục thì bị nóng lên nhưng cứ nghĩ vậy là khớp gối được vận động, tốt cho chân, không nghĩ là do u trung thất tác động gây nên sự khó khăn trong vận động. Chính vì vậy cô đã “nuôi” u trung thất trong 2 năm trời mà cứ nghĩ là do bệnh khớp nên không kiểm tra chuyên sâu.

Làm sao để nhận biết được dấu hiệu u trung thất?

Theo Ths.Bs Nguyễn Văn Mão thì đây là căn bệnh có nhiều hình thái biểu hiện khác nhau và sự “dựa hơi” của nó là rất lớn. Đa phần bệnh có những biểu hiện của các cơ quan lân cận nhiều hơn khiến nhiều người nhầm lẫn. Tuy nhiên, biểu hiện chủ yếu của u trung thất là:

Các triệu chứng do chèn ép tĩnh mạch chủ trên: Thường gặp ở u trung thất ác tính. Nó gây nên hiện tượng phù ở mắt và mặt, tím tái có thể kèm theo chóng mặt, ù tai lúc ban đầu. Về sau gây phù tím tái, phù cả tay và cẳng tay. Các tĩnh mạch nông ở trước ngực giãn do phát triển tuần hoàn bàng hệ. Tĩnh mạch cổ nổi rõ và giãn. Hố trên đòn bị đầy do phù.
Các triệu chứng do chèn ép đường thở: Khó thở, tiếng thở khò khứ và ho khan.
Các triệu chứng do chèn ép dây thần kinh quặt ngược trái: Triệu chứng gặp ở u trung thất giữa. Khàn tiếng, khó phát âm, dây thanh âm trái bị liệt.
Các triệu chứng do chèn ép dây thần kinh hoành: Chỉ phát hiện được trê phim X – quang.
Các triệu chứng do chèn ép thực quản: Nuốt khó.
Các dấu hiệu, triệu chứng khác: Sụp mi, hẹp khe mắt, co đồng tử, bừng nóng 1/2 mặt thường gặp ở u trung thất sau. Đau xương ức do chèn ép trung thất. Nổi hạch cổ, nách, xương đòn. Có thể bị nấc do u chèn ép dây thần kinh.

U trung thất nếu không được điều trị kịp thời có thể gây nên tình trạng:

Viêm phổi tắc nghẽn và ho ra máu
Khó nuốt
Hội chứng tĩnh mạch chủ trên (SVCS)
Tràn dịch màng phổi
Liệt 2 chi dưới
Liệt cơ hoành
Đau ở nơi chi phối của những dây thần kinh cảm giác nhất định.

Do đó, khi có những biểu hiện như trên người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám, điều trị tránh để bệnh kéo dài ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của chính mình.

Nhân đây cô N cũng tâm sự rằng việc cô chia sẻ thông tin về trường hợp nhầm lẫn do chưa hiểu biết về bệnh của mình và mong muốn giúp nhiều người biết đến để rút kinh nghiệm, thăm khám sức khỏe thường xuyên và phát hiện bệnh kịp thời để điều trị sớm, tránh để gây ra những hậu quả đáng tiếc.

Bên cạnh đó, cô N còn bày tỏ sự vui mừng khi may mắn biết đến Bệnh viện Đông Đô “Ở đây môi trường sạch sẽ, rất hài lòng và an tâm điều trị. Chắc chắn sẽ giới thiệu cho nhiều người biết”.

Tại Đông Đô chúng tôi luôn đặt người bệnh làm trung tâm

Không chỉ riêng cô N mà những người bệnh đã từng đến khám, điều trị, phẫu thuật tại Bệnh viện Đông Đô như bác Nguyễn Tiến Đoạt – Nguyên Công sứ Đại Sứ quán Việt Nam tại Pháp, Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ châu Âu Bộ Ngoại giao đã tin tưởng và sử dụng dịch vụ điều trị bệnh tim mạn tính của mình ngay từ những ngày đầu Bệnh viện mới thành lập. Bản thân bác cũng đã giới thiệu rất nhiều bạn bè, đồng nghiệp đến để trải nghiệm dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại bệnh viện.

Trường hợp can thiệp tim mạch của Ông Trần Văn Đức, 78 tuổi trú tại 30/27 Lê Lợi – Máy Tơ – Ngô Quyền – Hải Phòng ngày 27/6 vừa qua đã rất vui mừng, khỏe mạnh trở lại khi trải qua ca can thiệp tim khó một cách nhẹ nhàng, vô cùng hài lòng với dịch vụ chăm sóc, tiện nghi phòng ốc mà như lời ông nói “bỏ tiền ra cũng xứng đáng”.

Ông Đoàn Văn Dung (xóm 5 – Trực Hùng – Trực Ninh – Nam Định) mới thực hiện thay khớp hàng tại Bệnh viện Đông Đô ngày 30/6 cũng thể hiện sự hài lòng của bản thân và gia đình với các bác sĩ, điều dưỡng đến nhân viên trong bệnh viện, “vệ sinh sạch sẽ, tiện nghi đầy đủ cả, nước nóng lạnh, điều hòa, tivi chả thiếu gì”.

Trên đây chỉ là những trường hợp tiêu biểu, gần nhất nêu lên cảm nhận của bản thân sau khi sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại bệnh viện. Chúng tôi hy vọng sẽ mang đến cho người bệnh sự thoải mái, nhẹ nhàng, truyền cảm hứng sống vui, sống khỏe một cách tích cực nhất đến nhiều người bệnh hơn thế nữa.

Chỉ cần người bệnh tin tưởng, chúng tôi nguyện cống hiến hết mình vì người bệnh!

Tuyết Anh ghi.